Denetim Programının Yürütülmesi Aşamasında İç Kontrol Sisteminin Değerlendirilmesi

Pazartesi, 11 Kasım 2019

Denetçinin iç kontrol sistemiyle ilgili bulguları beklenenden farklı ise, maddi denetim işlemleri (tutarları doğrulanması) ile ilgili olarak, planlanmış denetim programında gerekli düzeltme ve değişiklikler yapılır. İç kontrol sisteminin incelenmesi sırasında denetçi devamlı denklik ile ilgili muhasebe kayıtlarında çok sayıda hata ve düzensizliğe rastlarsa, denetim programının gözden geçirilmesi gerekir. Bu nedenle denetim programının yürütülmesi safhasında, iç kontrol sistemi incelendikten ve koşullara göre denetim programında değişiklikler yapıldıktan sonra, maddi denetim işlemlerine başvurularak finansal tablo kalemlerinin doğruluğu araştırılır. Toplanan denetim kanıtları değerlendirilir ve yönetimin finansal tablolardaki ve bu tabloların ekindeki finansal bilgilerdeki iddialarının ve bildirimlerinin dürüstlüğü hakkında mesleki şüphecilik yaklaşımı kapsamında muhakeme yaparak bir yargıya ulaşılır.

Denetim programının yürütülmesi aşaması denetim çalışmasının yapıldığı, denetim kanıtlarının toplanıp değerlendirildiği aşamadır. Normal olarak bu aşama müşteri işletmenin iç kontrol sisteminin incelenmesi ve değerlemesinin yapılması ile başlar. İç kontrol sisteminin incelenmesi ve değerlendirilmesi amacıyla yapılan denetim bir uygunluk denetimidir. Bu aşamada iç kontrol sisteminin tekrar incelenerek değerlendirilmesinin amacı; finansal tablolardaki önemli hata ve düzensizliklerin önlenmesi ve varsa ortaya çıkarılmasıdır. Bu amaç kapsamında iç kontrol sisteminin incelenmesi ve değerlendirilmesi sürecinde; ele alınan her işlem grubu, varlıklar ve bu varlıklar üzerindeki hak sahipleri ile faaliyet sonuçları aşağıda verilen işlemlerin irdelenmesi yolu ile gerçekleştirilir:

- Meydana gelmesi olası hata ve düzensizlik türleri dikkate alınır,

- Bu tür hata ve düzensizliklerin önlenmesi ya da ortaya çıkarılması amacıyla, uygulanmakta olan muhasebe kontrol önemleri belirlenir,

- Bu önlemlerin işletmede yazılı talimatlara dayandırılmakta ve yazılı talimatlara da doyurucu biçimde uyulmakta olduğu belirlenir,

- Aksaklıklar ve zayıf yönler varsa saptanır.

Yukarıda belirtilen çalışmalara dayanılarak yapılacak muhakeme sonucunda denetimin yürütülme sürecinin etkinliğini artıracak teknikler ve önemlilik ölçütleri yeniden belirlenerek kararlaştırılır.

Kaynak: Deniz Türker - https://www.hurses.com.tr/